De tao van tai chi
Tao is onbenoembaar, onbegrijpbaar en ongrijpbaar en toch is tao overal. Tao is als de melodie van muziek. De melodie is niet gelijk aan de geluidsgolven en ook niet aan de noten die worden gespeeld. De melodie van de muziek bestaat daarom niet in de natuurkundige werkelijkheid. Toch is de melodie in de muziek geen verbeelding, want alle luisteraars horen dezelfde melodie. Tegelijkertijd bestaat de melodie niet zonder de geluidsgolven en noten.
Tai chi is meer dan bewegen
Waar de melodie, de geluidsgolven en noten bij elkaar komen tot een samenhangend geheel is de tao. Dit is dezelfde dimensie waar bewegingen en tai chi bij elkaar komen. De tao van tai chi vind je niet in de afzonderlijke houdingen of bewegingen, maar in het samenhangende geheel.
Tai chi doen om toegang te krijgen tot de tao is meer dan enkel bewegen, al dan niet volgens een voorgeschreven vorm. Net zoals je meer moet doen dan enkel geluid produceren om muziek te maken. Op het moment dat je tai chi beoefent met toepassing van bepaalde ideeën of principes komt als het ware de melodie tevoorschijn. Echt tai chi is dus als de melodie van muziek, die ook enkel verschijnt als je bepaalde principes en ideeën toepast.
Hoe vaardiger je wordt in het toepassen van die ideeën en principes hoe meer je je ontwikkelt en uiteindelijk misschien wel van je tai chi (of muziek) kunst kunt maken. De principes en ideeën van tai chi zijn beschreven in de zogenaamde klassieken. Sommige van die principes worden enkel mondeling of van geest tot geest van leraar op leerling overgedragen.
Tai chi als bewegingskunst
Het is mogelijk om zonder leraar maar met veel luisteren en oefenen muziek te leren maken. Om muziek naar het niveau van kunst te tillen is de begeleiding van een ervaren leraar nodig. Bij tai chi is dat net zo, zonder de leraar zal er niet vanzelf bewegingskunst ontstaan en de deur naar de tao zal op een kier blijven staan. Het beoefenen van tai chi als bewegingskunst benadert in mijn beleving vooral het dansen op muziek.
De manier waarop ik mij open en ontvankelijk maak voor de muziek om te gaan dansen is vergelijkbaar met de wijze waarop ik tai chi beoefen. Om te kunnen dansen luister ik niet met mijn oren maar met mijn hele lichaam. Ik laat de vibraties door mijn lichaam gaan en de vibraties brengen mij in beweging. Op dezelfde manier laat ik tijdens de tai chi beoefening de qi vibraties toe in mijn lichaam om van de ene naar de andere houding te bewegen.
Tai chi als een ceremoniële gebeurtenis
Zoals een liefhebber het verschil hoort tussen een populair deuntje en een klassiek muziekstuk, zo kun je ook waarnemen wanneer tai chi bewegingskunst is. Het vergt ook iets van de toeschouwer om door te dringen tot de tao en de kunst van tai chi. Het helpt daarbij niet om naar een tai chi beoefenaar te kijken zoals een ouder die luistert naar het kind dat voor de eerste keer geluid op een muziekinstrument maakt.
Om als toeschouwer toegang te krijgen tot de tao en kunst van tai chi is naast openheid en ontvankelijkheid enige kennis vereist. Als je bereid bent om die kennis tot je te nemen en je te openen voor de beoefening van een ervaren tai chi beoefenaar is het mogelijk om ook als toeschouwer deel te worden van de tao dimensie van tai chi. Zo kan deelnemen aan een tai chi beoefening een ceremoniële gebeurtenis zijn waarbij iedereen deel wordt van iets groters, dat tegelijkertijd rijk is aan betekenis en geluk of troost kan bieden.