Skip to main content

De vermoeide samenleving

dinsdag 09 januari 2024
Frans van Heel

De Duits-Koreaanse filosoof Byung-Chul Han beschrijft in zijn werk over onze samenleving dat we in een wereld leven die wordt gedomineerd door onze digitale gadgets en sociale platformen. Deze zijn ontworpen om aanhoudend signalen af te geven om onze nieuwsgierigheid te prikkelen.

Hierdoor ontwikkelen we al van jongsaf aan de neiging om direct te reageren op elke impuls. Wanneer wij deze neiging niet leren controleren wordt dat een ziekte op zichzelf, omdat het ons aandachtssysteem uitput. Deze vorm van uitputting is een van de belangrijke oorzaken van hedendaagse burn-out verschijnselen. Ook onze kijk op positieve- en negatieve ervaringen is van invloed op het risico tegen burn-out aan te lopen.

Negatieve ervaringen als bron van inzicht

Byung-Chul Han constateert dat wij in in een tijd leven waarin het positieve als hoogste goed en bron van geluk wordt gewaardeerd. Het negatieve is er alleen maar om omzeild te worden. Er is in de economische samenleving geen notie meer dat negatieve ervaringen een bron van inzicht kunnen zijn en daarmee een verrijking van onze levenservaring.

Hij signaleert vervolgens dat er een neiging is om gevoelens te onderscheiden in negatieve en positieve emoties. Zo wordt woede vooral als een negatieve impuls beschouwd, die vermeden dient te worden. Hierdoor onderschatten wij de positieve kracht van woede. Woede is namelijk ook het vermogen om een toestand te onderbreken, dan wel een halt toe te roepen en een nieuwe te laten beginnen. Woede heeft daarmee de potentie van transformatie.

Ook hartzeer, rouw en verdriet worden gezien als gedaantes van het negatieve en dienen daarom vermeden te worden. Zij moeten plaats maken voor ongestoord genieten. De bijwerkingen van deze focus op het zogenaamde positieve zijn uitputting en depressie, als gevolg van een rusteloos najagen van aangename en oppervlakkige sensaties.

positief negatief 490x292

De YinYang Harmony van positieve en negatieve ervaringen

Daarbij wordt vergeten dat het menselijk systeem een aangename prikkeling alleen als prettig kan ervaren als er onaangename ervaringen tegenover staan. Wanneer wij onaangename ervaringen voortdurend vermijden wordt het op een gegeven onmogelijk om nog een aangename ervaring te onderscheiden. Het waarnemingsysteem raakt uitgeput als het alleen positief geprikkeld wordt. Uiteindelijk leidt dit tot een omslag waardoor alles alleen nog maar als negatief kan worden ervaren; het begin van een depressie. De mens kan alleen in balans blijven als positieve en negatieve ervaringen met elkaar in balans zijn.


Bij YinYang Harmony-methode vermengen wij niet het positieve en negatieve tot een kleurloos grijs, waarin alle ervaringen worden genivelleerd tot een prestatiedoeleind. YinYang Harmony betekent dat wij het positieve en het negatieve als gelijkwaardig beschouwen én als complementaire ervaringen die samen het volle leven vertegenwoordigen.

Lees hier waarom mensen de YinYang Harmony methode waarderen.