Wat is zo bijzonder aan samen tai-chi trainen?
Het is fijn dat Zoom bestaat. Daardoor kunnen we alsnog samen tai-chi blijven trainen. Maar toch, het is anders dan 'the real thing'. En dat is: samen trainen met anderen, lijfelijk aanwezig zijn, eventueel een 1-op-1-les, zonder afstand. Om volledig te kunnen trainen zoveel mogelijk van de aspecten die tai-chi kent - heb je anderen nodig. Zo zou ik graag weer eens samen met anderen vorm willen lopen. Het begrip muscular bonding*, toevallig tegengekomen, maakte me meer duidelijk over dat verlangen en over wat er getraind wordt bij samen trainen.
Spiritueel marcheren
William McNeills basisopleiding (1941) in het Amerikaanse leger bestond voornamelijk uit marcheren. Eindeloos marcheren. McNeill dacht eerst dat het diende om de tijd te doden. Op de basis waren immers geen wapens om mee te trainen. Na een aantal weken echter bemerkte hij bij zichzelf een verandering: Woorden zijn ontoereikend om de emotie te beschrijven die wordt opgewekt als je langere tijd in gelijkmatige bewegingen rond het exercitieterrein marcheert ( ) meer in het bijzonder ook een vreemd gevoel van persoonlijke uitvergroting; een soort expansie waardoor je groter werd dan je normaal was dankzij deelname aan een collectief ritueel. Spiritualiteit op het exercitieterrein?
Het ik uitschakelen Na zijn diensttijd ging McNeill aan de slag als historicus. In die hoedanigheid stelde hij dat de belangrijkste innovatie van de Griekse, Romeinse en (veel) later Europese legers de synchrone exercitie van het marcheren is. Het fysieke proces van muscular bonding, de verbinding van spierkracht, het samen voortbewegen in de tijd is een mechanisme dat zich heeft ontwikkeld om het ik uit te schakelen en een superorganisme te vormen.
Muscular bonding in relatie tot tai-chi
Door muscular bonding kunnen mensen zichzelf vergeten, elkaar (leren) vertrouwen, een eenheid worden en als zodanig functioneren. Dat gold voor de training van de Macedonische falanx, waarbij soldaten erin geramd kregen de gelederen gesloten te houden, als eenheid te bewegen en tegelijkertijd dreiging uit te oefenen met hun onhandige, lange speren. Het geldt voor de rennende Amerikaanse mariniers met hun left-right-left-right. Geldt het ook voor mensen die tai-chi trainen en niet per se iets hebben met legerzaken?
Muscular bonding is naar mijn mening ook aan de orde als je met een groepje mensen geconcentreerd en in stilte een tai-chi vorm loopt. Je trekt elkaar mee in de bewegingen en wordt tegelijkertijd meegenomen. Je neemt de wrijving van kleding waar, het geluid dat hoort bij draaien en stappen, de ademhaling van de anderen en je gaat op in iets groters dan jij zelf bent. Eén beweging, één ademhaling.... Samen proberen als één geheel te bewegen, te zijn. Als we stoppen met proberen en het gewoon doen is het nog beter. Fysiek, mentaal, individu, groep en daarna het samensmelten van al die aspecten. Hopelijk zijn de coronamaatregelen binnenkort voorbij en mag het weer...
Een bijdrage van Peter Vissers
Muscular bonding kwam ik tegen in Jonathan Haidt's: Het Rechtvaardigheidsgevoel Waarom wij niet allemaal hetzelfde denken over politiek en moraal